I. Ryzyko stopy procentowej: przewidywanie przyszłości i poleganie na zbiorowej mądrości Internetu

Czy przypatrywaliście się kiedyś dymowi rozchodzącemu się w powietrzu w całkowicie bezwietrzną pogodę? Co ma wspólnego ruch cząstek takiego dymu z dynamiką stopy procentowej kredytów hipotecznych zmiennoodsetkowych? Otóż banki wyceniają kontrakty oparte na stopie procentowej stosując modele jej dynamiki prawie identyczne do tych wykorzystywanych przez fizyków do modelowania ruchu dymu rozchodzącego się w bezwietrznym otoczeniu. Każda pojedyncza cząsteczka dymu bombardowana miliardami cząstek powietrza podlega dyfuzji opisanej modelem błądzenia losowego. Według takiego samego schematu podąża rynkowa stopa procentowa „popychana” decyzjami, przeważnie podejmowanymi niezależnie od siebie przez setki tysięcy uczestników obrotu gospodarczego (pieniężnego).